رسالت آزمایشگاه مرجع ضدانفجار

امروزه با پیشرفت چشم‌گیر تکنولوژی و ایجاد فضاي رقابتي بین تولید کنندگان، آزمایشگاه‌های مرجع تست تجهیزات ضدانفجار در کشورهای توسعه یافته­‌ی سرتاسر جهان، به عنوان بخشی اجتناب ناپذیر همواره مورد توجه بوده است. به همین علت چندین آزمایشگاه با تجهیزات کامل در سرتاسر جهان جهت تست تجهیزات ضد انفجار وجود دارد و روند ساخت این آزمایشگاه‌ها همچنان در حال گسترش است.
در ايران اما در طول سالیانی که جامعه از حالت سنتی و فئودالی به صنعتی گذار کرده و صنایع و تولیدات در گوشه کنار آن شکل گرفته، این مهم یعنی بهره گیری از یک مرجع معتبر با امکانات و تسلط برای پیاده سازی و اجرای شرایط استاندارد جهت آزمون تجهیزات ضد انفجار و صدور گواهینامه ATEX وجود نداشته، عدم اهتمام نسبت به این امر باعث شده تا تولیدکنندگان در صورت نیاز، تجهیزات خود را برای تست به خارج از کشور ارسال نمایند و علاوه بر متحمل شدن هزینه های هنگفت با مشکلات تحریم و متوقف شدن پروژه هایشان نیز روبرو گردند.
از آنجایی که محصولات ضد انفجار دارای اهمیت بالای در صنایع زیربنایی مانند صنایع انرژی، برق، نفت، گاز، پتروشیمی و … بوده و از حساسیت خاصی بر اساس ماهیت عملکردی و ملاحظات ایمنی برخوردار می­‌باشند، از این رو آزمایشگاه مرجع اپیل با تکیه بر توانمندی متخصصین داخلی و تعامل با مراکز تایید صلاحیت معتبر جهانی و اروپایی (NB های معتبر اروپایی) موفق به اخذ تاییدیه‌های لازم برای صدور گواهینامه ATEX شده است ، در این راستا فرآیند اخذ گواهینامه ATEX برای رفع این دغدغه کارفرمایان معرفی می­‌گردد.
این آیین نامه مشتمل بر توضیحاتی از ATEX ، اهمیت آن در کشور و جهان، ساختار فرآیند و نمونه ای از سوابق اجرایی آن می باشد. اهمیت آزمایشگاه ATEX
ATEX یک دایرکتیو اروپایی است که در آن به الزامات و مقررات لازم جهت ایمنی تجهیزات الکتریکی و مکانیکی در مناطق خطرناک (مناطق مستعد انفجار) پرداخته شده است.
دست اندرکاران صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، برق و… با پیاده سازی الزامات ATEX بر روی محصولاتی که در محیط‌های خظرناک انفجاری کاربرد دارند، علاوه بر اینکه می­‌توانند از ایمنی محصول خود اطمینان داشته باشند با انتقال این اطمینان به مشتریان ( نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها، پتروشیمی‌ها و….) می­توانند از آن به عنوان یک مزیت رقابتی استفاده نمایند.
ATEX برای همه تجهیزات، سیستم‌های محافظ و وسایل خاص دیگری که در مناطق قابل انفجار بالقوه استفاده می­‌شوند که شامل Gas (گاز) که در صنایع نفت ،گاز، پتروشیمی، پالایش و یا Dust (گرد و غبار) که در صنایع چوب، کاغذ، آرد کاربرد دارد مورد استفاده قار می گیرد چه این وسایل بر روی زمین نصب شوند یا در زیر زمین. مثال‌هایی از این تجهیزات عبارت­‌اند از:
الکترو موتورها
گلندها
Junction Box ها
رکتیفایر
ژنراتورها
تابلو برق­های ضد انفجار
چراغ­های ضد انفجار و….
امروز شرکت‌ها با ارائه گواهی ATEX محصول ضد انفجار خود را معرفی می‌کنند. با ارائه گواهی ATEX از یک NB معتبر می‌توان نشان داد که محصول ضد انفجار طبق استاندارد ساخته شده و همچنین این اطمینان را در محیط‌های قابل استفاده حاصل می‌نماید که این تجهیز در شرایط مستعد انفجار منفجر نمی‌شود و حتی سبب انفجار نیز نمی‌شود. اما با اخذ این گواهی از خارج کشور علاوه بر هزینه‌های هنگفت و مشکلات حمل و نقل و تحریم این نگرانی ها نیز وجود دارد که آیا همه تست‌های مورد نیاز روی تجهیز صورت گرفته است؟
در اين راستا برای پاسخ گویی به این سوال شركت EPIL پيش گام ايجاد فرايندی گردیده که همه تستهای مربوط به تجهیز در آزمایشگاه صورت گرفته و مشتری می‌تواند در زمان انجام تست در محل حضور یافته و شاهد و ناظر بر انجام تست‌ها گردد.
پیاده سازی این روش و اخذ گواهی فوق توسط تولید کنندگان دارای مزیت‌هایی از قبیل موارد زیر می­‌باشد:
دریافت گواهی نامه بین المللی از یک NB معتبر
کاهش هزینه‌های تولید کنندگان از جمله هزینه های حمل و نقل و هزینه‌های آزمون
بازدید از خط تولید سازنده در راستای استقرار سیستم مدیریت کیفیت و الزامات Ex (QAN)، تحت نظارت NB
کاهش زمان فرآیندهای آزمون ، بازدید از پروسه تولید و صدور گواهینامه بدلیل وجود آزمایشگاه مرجع معتبر در داخل کشور
سهولت در امور مربوط به دیدگاه عارضه یابی، اصلاح طراحی و … بدلیل وجود آزمایشگاه مرجع معتبر در داخل کشور
طراحی و ساخت محصول بر اساس EHSR
ايجاد اطمينان به كيفيت محصول خريداري شده نزد مشتريان
سنجش صحت ادعاهای سازنده توسط شخص ثالث معتبر و متخصص
زمينه سازي براي تجارت بين المللي
ايجاد اعتبار براي تولید کننده و صنعت
کمک به تولید کننده و وارد کننده در تشخیص اشكالات احتمالي وعدم تطابق محصول خود با استانداردهاي ضروري
افزايش سهم بازار، امكان كاهش قيمت و در نتيجه باعث افزايش مزيت رقابتي
حركت به سمت شفاف سازي بازار

مراحل دریافت گواهینامه ATEX قابل ردیابی از اتحادیه اروپا
عقد قرارداد کلی فیمابین اپیل و مشتری
عقد قرارداد EU Type Examination Certificate و QAN Certificate فیمابین مشتری و NB (بعنوان صادر کننده) و اپیل (بعنوان آزمایشگاه مرجع)
انجام آزمونها در آزمایشگاه مرجع اپیل (دارای مجوز ILAC)
انجام ممیزی خط تولید توسط پرسنل مورد تأیید NB
تهیه تکنیکال فایل توسط مشتری
ارسال مدارک جهت صدور گواهینامه ATEX به NB توسط اپیل
صدور گواهینامه توسط NB
انجام ممیزی مراقبتی توسط پرسنل مورد تأیید NB